Znajdujemy się na jednym z najstarszych traktów komunikacyjnych Krakowa. Obecna ulica Poselska była graniczną pierzeją osady Okół, której prawa miejskie nadał, w 1321 roku, król Władysław Łokietek, określając je jako Nova Civitas In Okole. Ta część miasta dopiero na przełomie XIV i XV wieku została wcielona do Krakowa. Za ostateczną likwidację Okołu uznaje się rok 1401, kiedy to król Władysław Jagiełło przesunął granice miasta i zezwolił na budowę Gramy Grodzkiej u stóp Wawelu. Obecnie ulica składa się z dwóch części, tak też było od wczesnego średniowiecza, lecz nigdy jej nie uznawano za jednolity ciąg komunikacyjny. Zakrzywiona część, prowadząca od ulicy Dominikańskiej, kiedyś cmentarza dominikańskiego do ulicy grodzkiej nazywana była ulicą świętego Piotra lub Zaułkiem świętego Piotra. Później patrona zamieniono, kiedy to w latach czterdziestych XVII stulecia dominantą sakralną stał się kościół świętego Józefa, a niewielki, nieistniejący już. Kościółek pierwszego apostoła niszczał. Odcinek prowadzący od ulicy Grodzkiej do murów miejskich, a obecnie plant określano mianem ulicy Poselskiej lub Legackiej. Nazwa ta pochodziła od siedziby nuncjusza apostolskiego, czyli posła watykańskiego, który miał siedzibę w domu pod numerem 9. Już w XIV wieku pojawiła się nazwa platea Legati. Mimo, iż urząd nuncjusza papieskiego otrzymał stały charakter dopiero w XVI (1521) wieku, to już wcześniej urząd ten powoływano doraźnie. Administracyjnie, ulica została scalona w 1881 roku. Wtedy też pojawiła się twarda nawierzchnia w postaci kamiennych kostek, oraz oświetlenie, najpierw gazowe , a później elektryczne. Zmiany architektoniczne tego traktu rozpoczęły się już za panowania zaborcy austriackiego, kiedy to w 1797 roku zlikwidowano kościół klasztor Karmelitów Bosych zamieniając go na ślad i więzienie. Koniec, zasadniczych zmian przypadł, na drugie dziesięciolecie XX wieku, gdy skończono budowę nowego magistratu i stanął pałac Stadnickich wedle projektu Teofila Żebrawskiego.
Spacer nasz zaczniemy od ulicy Dominikańskiej, czyli w przeciwnym kierunku aniżeli wskazuje numeracja domów.
Klasztor sióstr i kościół sióstr Bernardynek. Jedyny istniejący do dziś w Krakowie klasztor i kościół Sióstr Bernardynek pod wezwaniem świętego Józefa wywodzi się z klasztoru świętej Agnieszki, który został skasowany w 1788 roku, a znajdował się na podkrakowskim Stradomiu. Powstał on w połowie XVII wieku dzięki inicjatywie siostry Teresy Zadzik (1592-1652). Jako przełożona klasztoru świętej Agnieszki przez wiele lat dążyła konsekwentnie do uzyskania zgody władz kościelnych i świeckich na założenie nowego klasztoru sióstr w obrębie murów miejskich. Podyktowane to było aktualną koniecznością wynikająca z zapewnienia bezpieczeństwa całemu zgromadzeniu. Dla realizacji swego przedsięwzięcia siostra Teresa uzyskała pewną sumę spadkową po swym bracie Jakubie Zadziku, biskupie krakowskim (+1642). Za pośrednictwem wojewodziny rawskiej Doroty Sułowskiej nabyła dworek Stanisława Żeleńskiego (Lanckorońskich) położony w obrębie murów miejskich Krakowa. W roku 1649 przyłączono do klasztoru sąsiedni dworek Pieniążków (Raczkowskich) położony od strony północnej. Trudne chwile przeżywał klasztor podczas najazdu Szwedów (1655-1657). Siostry musiały uchodzić aż na Węgry, a po powrocie zastały klasztor i kościół w ruinie.
Przy odbudowie zniszczonych zabudowań klasztornych najbardziej zasłużyła się s. Charitas Łowicka, siostrzenica s. Teresy Zadzik, wieloletnia przełożona klasztoru. W I połowie XVIII wieku zostały wybudowane dalsze skrzydła klasztoru: zachodnie i dwa północne oraz uporządkowano pusty plac leżący po południowej stronie kościoła, należący niegdyś do posesji Tęczyńskich, zamieniając go w ogród. Powiększył się również teren klasztoru o zrujnowany dworek Tarłów (Koniecpolskich) przylegający do budynków klasztornych od strony północnej. Duży wkład w rozbudowę klasztoru wniosła s. Franciszka Wiszowata, jego wieloletnia przełożona. Jest to jeden trzech budynków, który zaadoptował mury miejskie. Kiedy idąc krakowskimi plantami widzimy stare mury to są to właśnie pozostałości średniowiecznych obwarowań miasta. Zobacz więcej: https://krakow-przewodnik.com.pl/krakowskie-zabytki/kosciol-bernardynek-pw-swietego-jozefa/
Dom nr 24. W roku 1886 wydzielono osobną działkę należącą do parceli 22. Kilkanaście lat później, właściciel- Jan Sobierajski postawił tutaj kamienicę czynszową. Był to rok 1895.
Dom nr 22. Przed połową XVII wieku stał tutaj pałac Ossolińskich, który spłonął w ?648 roku. Do końca wieku XVIII działka była własnością kościelną. W 1819 roku, dwie panie: Agnieszka Rzepecka i Marianna Jerzmanowska zakupiły budynek i urządziły w nim Zajazd pod Czarnym Orłem. W latach 1862- 1873 Katarzyna Rommerowa urządziła w budynku Hotel Narodowy. Tradycje hotelarskie przetrwały do dnia dzisiejszego. W roku 1945 gmach został znacjonalizowany ale hotel pozostał. Obecnie funkcjonuje również.
Dom nr 19. Pod koniec XIV wieku istniały tutaj dwa osobne domy. Na zmianę były one własnością kanoniczą lub prywatną. Być może pod koniec XVI wieku dom od strony zachodniej uległ zniszczeniu i wyburzeniu i w jego miejscu wytyczono uliczkę. W połowie XVIII wieku, niejaka Marczewska zdecydował o połączeniu domów. Wspólna zabudowa zniszczała w wyniku pożaru (1850) i została odbudowana w kształcie podobnym do dzisiejszego.
Dom nr 17. W ?393 roku murowany dom wybudowany został przez Gethkonisa. Stanowił własność kościelną aż do XVIII wieku będąc własnością Wikariuszy Zamkowych „Rzym”. Później przechodził z rąk do rąk.
Dom nr 15. Pierwszy budynek wybudowany w 1393 roku z inicjatywy kupca Petro Geymana. Później przeszedł na własność Księzy mansjonarzy katedralnych. Od końca XVIII wieku przeszedł w ręce prywatne. Przebudowany na przełomie XIX i XX wieku.
Dom nr 20. Obecnie własność prywatna. Dom odbudowany w roku 1860, po wielkim pożarze Krakowa. Jednak historycznie murowany budynek stał tu w końcu XIV stulecia jako własność Macieja de Szwanszka. W wieku XVIII własność biskupów krakowskich, między innymi rodziny Lipskich.
Znajdujemy się na skrzyżowaniu ulic Poselskiej i Grodzkiej. Obejrzyjmy budynki znajdujące się w narożach ulic. Zaczniemy od strony wschodniej.
Dom nr 18. Poselska 18/ Grodzka 38. Pod Elefanty. W XVII wieku kamienicę te zakupił Włoch- Bonifacy Cantelli, i założył Aptekę pod Złotym Słoniem. Na wzór powstałego godła, w XX wieku, podobną założył Tadeusz Oświęcimski przy ulicy Grodzkiej 17. Kamienica obecna powstała z połączenia 3 gotyckich domów. Jednym z nich był sąsiadujący od ulicy Poselskiej, w fasadę którego wtórnie wmurowano godło z nosorożcem. Musimy nadmienić, że pod kamienica znajdują się relikty w postaci fundamentów dawnego kościoła pod wezwanie świętego Piotra.
Nieistniejący kościół św. Piotra. Niegdyś w miejscu tym stał niewielki kościołek pod wezwaniem świętego Piotra. Zapewne powstał na przełomie wieków XI i XII jako fundacja możnowładcza, co było częste na terenie dawnego Okołu. Akta świętopietrza wzmiankują tę świątynię na lata 1325- 1327. Stanowił on północną krawędź placu targowego miasta Okół, placu który rozciągał się od kościoła świętej Marii Magdaleny aż po kraniec osady. W roku 1306, a potem 1455 kościół spłonął. Odrestaurowany został przekazany, pod opiekę, kapitule katedralnej. Za nim znajdował się dom kanoników. W początku XVI stulecia został przebudowany w duchu renesansowym przez krakowskiego historyka- Macieja Miechowitę. Kolejne zmiany przyszły wraz z nową epoką. Za sprawą kanonika Stanisława Garwaskiego, został zbarokizowany w roku 1624. W wyniku nowożytnych przemian, na tle innych monumentalnych budowli sakralnych kościółek stracił na znaczeniu i w źródłach, np. księdze dochodów krakowskiej katedry, był określany mianem kaplicy pod wezwaniem świętego Piotra. Wedle zapisków z czasów biskupa Andrzeja Zebrzydowskiego była to budowla prostokątna, jednonawowa, z wejściem od strony ulicy Grodzkiej. Kościółek zaczął podupadać. W ostatniej ćwierci XVIII wieku został uznany za opuszczony, w roku 1786 podjęto decyzje o jego eksekrowaniu i następnie wyburzeniu. Kościół został zamknięty w 179? roku i przebudowany na kamienicę mieszkalną.
Dom nr 13. Poselska 13/ Grodzka 40. . Kamienica pod Kozłem lub Pałac Stadnickich. W XVIII wieku, na zlecenie hrabiego Marcina Tarnowskiego połączono zabudowę trzech średniowiecznych kamienic: Pod Kozłem, Pod Aniołem i Michniewiczowskiej. W ten sposób powstał obszerny, barokowy pałac miejski. Około 1780 domem dysponował winiarz Krauze. Obecny wygląd budynku, którego elewacja posiada cechy rokoka, zawdzięczamy architektowi Teofilowi Żebrawskiemu, który przebudował go w 1861 roku na pałac Stadnickich. Ciekawym elementem jest attyka, w centrum której widzimy świętego Floriana. Należy nadmienić, iż do 1940 budynek nie posiadał arkadowych podcienie, a był w pełni zabudowany. Dopiero okupacja niemiecka przyniosła tę zmianę by usprawnić ciąg komunikacyjny na ulicy Grodzkiej.
Dom nr 16. Poselska 16/ Grodzka 37. Kamienica Pipanowska. Budynek pochodzi z XIV wieku, na jego fundamentach powstawały późniejsze kamienice. Po koniec XVI wieku, niejaka Kropidłowa prowadziła tu szynk i handlowała tanim winem o marnej jakości. W roku 1628 dom zakupił Jerzy Pipan- ławnik Sądu Wyższego Prawa Niemieckiego. Pod koniec XVII wieku przeszła w ręce Trevanów, spokrewnionych z nadwornym architektem Wazów- Janem Trevano. Podziały architektoniczne fasady pochodzą z przebudowy budynku w pierwszej połowie XVIII wieku, ufundowanej przez kupca winnego Jana Antoniego Mariani. W trzeciej ćwierci XIX wieku, dom zakupił kupiec- Jan Kosz i założył tu sklep z winami. Pozostałością po tym są, widoczne nad wejściem, dwa złocone winogrona. Jest to typowa dla Krakowa architektura mieszająca cechy barokowe i klasycystyczne. Fasada podzielona pilastrami, na których znajdują się kariatydy podpierające gzyms. Wszystko wieńczy mansardowa attyka z dwoma oknami strychowymi.
Dom nr 11. Poselska 11/Grodzka 39. Dom Wita Stwosza. Został wzniesiony w XV wieku i kilka lat później ofiarowany Witowi Stwoszowi. Artysta nie tylko tam mieszkał, ale również posiadał pracownie, gdzie wykonywał drobniejsze rzeźby, w tym do mariackiego ołtarza. Dom był gruntownie przebudowany w połowie XVII i XVIII stulecia. Po koniec XIX wieku nadbudowano trzecie Pietro i wprowadzono eklektyczną fasadę.
Dom nr 9. To dzięki instytucja, jaka się w nim mieściła, ulicę poselską, a właściwie jej wschodni odcinek, przez długi czas nazywano legacką, później poselską. W domu tym, tradycyjnie, mieszkał legat papieski, czyli wysłannik Watykanu na kraj. Do roku 1519, urząd nuncjusza apostolskiego miał charakter doraźny. Od połowy XVI wieku do 1947 roku urząd ten miał charakter stały. Pierwszym nuncjuszem w Polsce był niejaki Robert- kardynał- diakon i oblacjonariusz Świętego Cesarstwa Rzymskiego, wysłannik na zjazd gnieźnieński w roku 1000. W XIV wieku, od 1442 do 1444, był nim niejaki Julian Cesarini. Sprzeciwiał się zawarciu pokoju między Władysławem Warneńczykiem, a sułtanem Muradem II. Skłonił króla polskiego do dalszych walk z Turcją, fałszywie zapewniając o odsieczy płynącej z Watykanu. Jak wiadomo, bitwa pod Warną był przegrana dla świata chrześcijańskiego. Zginął w niej polski monarcha, a sam kardynał padł z rąk tureckich w trakcie odwrotu. Prawdopodobnie był pierwszym zamieszkującym tę rezydencję, gdyż ofiarowywano ją legatom od XIV wieku, a prze całe stulecie był jedynym nuncjuszem rezydującym w Polsce.
Dom nr 7. Dom niegdyś zwany Zacisze lub Pałacem Hebdowskim. Pierwszym właścicielem działki był kanonik krakowski i archidiakon gnieźnieński- Jan z Hebdowa. Wzniósł on, około 1400 roku, murowany dom. Kamienica była przebudowywana na przełomie XVII i XVIII stulecia kosztem Jana Zebrzydowskiego, oraz w roku 1754 przez Jana Szwarcenberg Czernego. Ostatnia większa przebudowa miała miejsce w początku XIX wieku. Przeprowadził ją kanonik Sebastian Sierakowski. Przez ponad dwa stulecia dom nie zmienił formy, więc w dniu dzisiejszym możemy oglądać go takim jakim był po ostatniej modernizacji. Klasycystyczną fasadę ożywiają dwie, półkoliste arkady, których jedna stanowi wejście do sieni. Ponad wejściem znajduje się herb kapituły katedralnej- „Trzy korony”.
Domy 14 i 12. Dawna numeracja od 10 do 14.Obecnie Magistrat. Niegdyś dwa stały tu taj dwa obszerne dwory. Jeden z nich do kapituły krakowskiej, a drugi do księży altarystów przy katedralnej kaplicy świętego Gerwazego. W roku 1796 roku zostały przejęte przez władze austriackie, potem przez władze Księstwa Warszawskiego i wolnego miasta Krakowa. W początku XX wieku budynki były w fatalnym stanie, opuszczone i zaniedbane. Pod koniec XIX wieku budynki, jeden z nich zwany Rydowszczyzną, nabył Jan Hieronim Stefan Rzesiński, doktor obojga praw i filozofii. Jego córka postanowiła sprzedać posesje dla ówczesnego magistratu. Wówczas budynki zburzono i w latach 1909- 1913 w ich miejscu wzniesiono południowe skrzydło pałacu Wielopolskich włączając je w obszar magistratu. Zobacz też: https://krakow-przewodnik.com.pl/krakowskie-zabytki/palac-wielopolskich-magistrat/
Dom nr 10. Obecnie jest to część Urzędu Miasta Kraków obsługującego dzielnicę śródmieście. W XIV wieku stojący tutaj dom był własnością kapitulną, a od 1385 roku biskupa Jana Grota. Później własność biskupia, przeszła w ręce prywatne, co miało miejsce w początku XIX wieku. W roku 1861 budynek zakupiła Helena Husarzewska. Do 1865 roku, powstał tutaj (widoczny do dziś) monumentalny, klasycystyczny pałac Husarzewskich. Jego twórcą był krakowski architekt- Feliks Księżarski. W 1905 w budynku mieściło się Biuro C.K. Inspektoratu Przemysłowego.
Muzeum Archeologiczne. Zespół budynków na rogu ulic Senackiej i Poselskiej. Teren dawnego kościoła Karmelitów Bosych. W roku 1424 Gniewosz z Dalewic przekazał swój dwór opatowi Tynieckiemu. Na przełomie XVI i XVII wieku powstała tutaj rezydencja Andrzeja Tęczyńskiego zwana „Malowanym Dworem”, datowany jako gotowy w 1611 roku. W 1618 roku sprowadzono do Krakowa zakon Karmelitów Bosych, który zajął wspomniane posesje i włączył do nich ogrody kanoników usytuowane przy murze miejskim oraz łaźnię królewską. Klasztor i kościół pod wezwaniem świętego Michała powstał około 1660 roku. Po utracie przez Polskę niepodległości, władze austriackie zlikwidowały kościół i klasztor, Budynki przeznaczono na więzienie i sąd. Miejsce to pełniło funkcje więzienia jeszcze w XX wieku. W czasie okupacji było tu więzienie Gestapo, a zaraz po wojnie NKWD. W roku 1954 urządzono Muzeum Archeologiczne.
Zaraz za gmachem pałacu Husarzewskich rozciągają się ogrody braci Franciszkanów, a przed nami planty. W roku 1392, na terenie dzisiejszego parku powstały dwie baszty obronne- murarzy i kamieniarzy. Od południe (to jest od ulicy Senackiej) przylegał do nich dwupiętrowy dom. W początku XVII wieku, około 1605 roku budynki te przebudowano przeznaczając na cele mieszkalne. Kamieniczka początkowo należał do Karmelitów Bosych, a na jej fasadzie widniał wizerunek świętego Józefa, jednego z patronów zakonu. W początku XIX stulecia wyburzono baszty, a w 1822 roku kamienicę by połączyć ulicę Poselską z plantami.