Wiele niewielkich krakowskich uliczek było przez długi czas bezimiennych. Wiele jest takich, po których dziś nie ma już śladu. Niektóre, mimo braku większego znaczenia, jednak przetrwały. Do takich należy ulica Senacka. Przez długi czas swojej historii była bezimienna, określana, zwyczajnie mianem uliczki lub zaułku. Położono blisko muru miejskiego, mimo, że była świadkiem najstarszej zabudowy Krakowa o mały włos nie została unicestwiona. Kiedy w XVII wieku, na jej krańcu stanął klasztor Karmelitów Bosych z kościołem świętego Michała określana byłą imieniem patrona tamtejszej świątyni. Kiedy z początkiem XIX stulecia nadszedł czas urbanistycznego porządkowania miasta miała zostać zlikwidowana. Wówczas najważniejsze było pozostawienie prostolinijnych traktów mających znaczenie komunikacyjne. Zakręcona, ślepa zbyt wąska uliczka miała zostać zlikwidowana. Jednak okres wojen napoleońskich i księstwa Warszawskiego chwilowo zastopował działania Komisji Upiękniania Miasta. W wyniku Kongresu Wiedeńskiego powstało nowe państwo: Wolne Miasto Kraków- Rzeczpospolita Krakowska. Najwyższy organ władzy jakim był Senat Wolne Miasta mieścił się przy ulicy Grodzkiej, w dawnym collegium jezuickim.
Wąską uliczkę prowadzącą do urzędu zaczęto nazywać Senacką. Oficjalnie nazwę tę wprowadzono w 1881 roku.
Przyjrzyjmy się tej urokliwej, schowanej ulicy, łączącej Poselska, Kanoniczą i Grodzką.
Dom nr 1. Muzeum Geologiczne
Dom nr 3. Muzeum Archeologiczne.
Przyjrzyjmy sie bogatej historii tego miejsca. Pierwszą murowano budowlą o charakterze świeckim był gródek księcia senioralnego Konrada Mazowieckiego. Na terenie obecnego Muzeum Archeologicznego, w latach 1241- 1243, stanął dwór księcia walczącego o prymat nad państwem polskim. Z tegoż to warownego grody miał on atakować wzgórze wawelskie celem zdobycia władzy. Prawdopodobnie dwieście lat później posiadłość ta spoczęła w rękach Gniewosza z Dalewic, który odsprzedał ją opatowi tynieckiemu, który zorganizował tu hospicjum. W XVI wieku obok stanęła rezydencja rodu Tęczyńskich. Z pewnością była to jedna z pierwszych rezydencji renesansowych, jednak, w chwili obecnej, trudno jest odtworzyć jej kształt. Potocznie nazywana „Malowanym Dworem”. Około 1610 roku Andrzej Tęczyński ofiarował swój pałac sprowadzonym do Krakowa Karmelitom Bosym. Przejęli oni również łaźnie miejską ofiarowana przez ówczesny magistrat, benedyktyńskie hospicjum i część, rozciągających się przy miejskim murze, ogrodów kanoniczych. Wkrótce, na tej obszernej działce, miał stanąć kościół pod wezwaniem świętych Michała i Józefa oraz klasztor.
Zakon Karmelitów Bosych został sprowadzony do Krakowa w roku 1605. Początkowo osiedlili się oni na Wesołej budując kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, dziś zwyczajowo określany wezwaniem świętego Łazarza. W roku 1610 rozpoczęto budowę okazałego kompleksu klasztornego przy dzisiejszej ulicy Senackiej, gdzie zakonnicy przeprowadzili się siedem lat później. Konsekracja kościoła, projekt autorstwa Macieja Trapoli, sfinansowany przez Stanisława L:ubomirskiego, odbyła się w 1637 roku. Stanęła jednonawowa świątynia z transeptem, wydłużonym prezbiterium oraz kaplicami po bokach, które zastąpiły nawy boczne. Za ołtarzem znajdował się chór zakonny. W XVIII wieku, zmiany wystroju wnętrz dokonał Franciszek Placcidi. Był on autorem między innymi ołtarzy bocznych, które dziś znajdują się w kościele franciszkańskim. Od południa i zachodu stanęły budynki klasztorne, których dominantą stała się wysoka dzwonnica, zachowana do dziś.
Po trzecim rozbiorze, kiedy Rzeczpospolita zniknęła z map Europy, nowe, austriackie władze usunęły Karmelitów z Krakowa. Zgodnie z dekretem musieli się oni przenieść do wsi Czerna koło Krzeszowic. W gmachu znalazła się siedziba sądu karnego oraz więzienia. Od tej pory budynek zwyczajowo będzie nazywany więzieniem świętego Michała. Sama świątynia początkowo stała się więzienną kaplicą. Aż do roku 1835 osadzeni tutaj pensjonariusze mogli uczęszczać w niedzielnych nabożeństwach. W tym też roku, kościół wyłączono w kultu. Zniszczony budynek z opadającym sklepieniem przeznaczono na „skład rozmaitych sprzętów do domu poprawy i kary należących”. Wyposażenie kościoła zostało usunięte i rozdane dla innych krakowskich świątyń. W 1873 roku budynek chylący się ku upadkowi wyburzono. Na jego miejscu stanęła sala rozpraw. Więzienie istniało w budynku przez cały okres zaborów, w dwudziestoleciu między wojennym. W czasie okupacji niemieckiej wykorzystywało je Gestapo, a później władze komunistyczne.
W 1954 roku w części budynków urządzono Muzeum Archeologiczne, a w części Muzeum Geologiczne.
Początki kolekcji archeologicznej sięgają 1850 roku, kiedy to Towarzystwo Naukowe Krakowskie powołało Muzeum Starożytności. W 1873 zbiory przejęła Akademia Umiejętności. Potem zostały przejęte przez Polska Akademię Nauk i przekazane 1955 Radzie Narodowej.
Dom nr 6. Historia domu sięga prawdopodobnie XIV wieku, kiedy zaczęto intensywną murowaną zabudowę terytorium tzw. Okołu, na którym dom stanął. Pierwsze wzmianki o nim pochodzą z roku 1490. W XV wieku mieszkał królewski malarz. Następnym rezydentem był kucharz królewski. W XVI wieku dom stał się własnością Jana Staszkowskiego, dowódcy koronnej artylerii.
Od jego rodowy herb Bogoria wywodzi się godło i nazwa kamienicy. Na przełomie XIX i XX wieku zamieszkiwał słynny adwokat dr Edmund Fischer. W tym czasie przez okres 11 lat jako pomoc domowa pracowała u Państwa Fischerów Aniela Salawa, która w 3 sierpnia 1991 została beatyfikowana przez Jana Pawła II na Rynku Głównym w Krakowie.
Na rogu ulicy Senackiej i Kanoniczej mijamy Pałac biskupa Samuela Maciejowskiego. Właściciel był dyplomatą, humanistą, a od 1530 roku kanonikiem kapitulnym, od 1547 roku- Kanclerzem Wielkim koronnym. Pałac został wzniesiony w latach 1531- 1532 przez warsztat Bartłomieja Berrecciego i był to pierwszy w pełni renesansowy pałac w Krakowie, z arkadową loggią na dziedzińcu, której pozostałości można oglądać do dziś. W wieku XVIII został przebudowany w stylu późnego baroku. Obecną sylwetkę nadał mu, przed 1854 rokiem, architekt August Plasqude. Gmach był adoptowany na urzędy austriackie po 1796 roku. W 1821 przeniesiony tutaj urząd śledczy Wolnego miasta Krakowa, stąd jego nazwa Inkwizytoriat. Od początku XX wieku mieścił się tutaj „C.K. Sąd krajowy dla Spraw Karnych”, o czym mówi tablica umieszczona nad godłem. Do pałacu prowadzi XVIII wieczny, barokowy, portal. Jest to jedna z trzech zachowanych w Krakowie kompozycji z hermami.
Dom nr 7. Senacka 7/ Kanonicza 2 Pod Aniołkami. Budynek powstał w drugiej połowie XVI wieku z połączenia dwóch średniowiecznych kamienic. Wieńczy go renesansowa attyka typu krenelażowego.
Dom nr 8. Senacka 8/ Grodzka 43. Pałac Szaniawskich. Przyjmuje się, iż pierwszy murowany dom w tym czasie powstał za panowania Władysława Jagiełły. Rozbudowywany był w 1643 roku, z tego okresu pochodzi boniowany portal., a później w połowie XVIII stulecia. Z początkiem XIX wieku powstał obecny budynek w wyniku połączenia dwóch kamienic dla Stanisława Szaniawskiego- byłego szambelana króla Stanisława augusta Poniatowskiego.
Dom nr 9. Senacka 9/Grodzka 45. Najstarsza wzmianka o kamienicy pochodzi z 1532 roku, kiedy właściciel był Jan z zawodu Płatnerz. Przez cały XVII wiek budynek należał do wysokich rangą urzędników państwowych: Dębińskiego- starosty nowomiejskiego, Rafała Makowieckiego starosty trębowolskiego i ostatecznie kasztelana sanockiego.
Dom nr 10. Senacka 10/ Grodzka 44. Geneza domu to początek XV wieku. Pierwszy murowany budynek stanął około 1412 roku. W latach 1430, aż do 1710 należał do księży wikariuszy zamkowych.
Dom 12. Senacka 12/ Grodzka 46. Pierwszy dom datowany jest na 1412 roku, jago właścicielem i fundatorem był, najprawdopodobniej Clermentis Stellemacher. W wieku XVII należał do Michałowskich. Przebudowany w drugiej połowie XIX wieku.